معرفی شهرستان شمیرانات

نقل از روزنامه رسمي شماره۱۲۴۲۸ -۱۳۶۶/۸/۵

شماره : ۸۷۱۸/ت۵۶۵

وزارت كشور
هيئت وزيران در جلسه مورخ ۱۳۶۶/۵/۱۸ بنا به پيشنهاد شماره ۵۳/۵/۱/۲۲۱۱ مورخ ۱۳۶۶/۳/۱۴ وزارت كشور به استناد ماده ۱۳ قانون تعاريف و ضوابط تقسيمات كشوری مصوب تيرماه سال ۱۳۶۲ مجلس شوراي اسلامی و در اجراي مواد ۳، ۴، ۶ و ۷ قانون و تبصره هاي ذيل آن و ماده ۳۱ آئين نامه اجرائی آن مصوب مهر ماه سال ۱۳۶۳ تصويب نمودند.

تصويب نامه راجع به تعاريف و ضوابط تقسيمات در شهرستان شميرانات
در شهرستان شميرانات تابع استان تهران به مركزيت شهر تجريش ۳ شهر و ۲ بخش و ۳ دهستان مشتمل بر روستاها و مزراع و مكانها در محدوده جغرافيائی معين مطابق با كروكی و نقشه هاي ۱/۲۵۰/۰۰۰ و ۱/۵۰۰۰۰ ضميمه كه ممهور به مهر دفتر هيئت وزيران است به شرح زير ايجاد و تشكيل گردد.

اول بخش لواسانات با مركزيت شهر لواسان
شامل يك شهر به نام لواسان و دو دهستان به اسامي لواسان بزرگ و لواسان كوچك، روستاها و مزارع و مكانهاي هر يك از دهستانهاي اين بخش به شرح زير است:
۱ ـ دهستان لواسان بزرگ به مركزيت روستاي لواسان بزرگ مشتمل بر ۱۹ روستا، مزرعه و مكان به شرح زير:
۱ـ پور زند سفلي ۲ ـ پور زند عليا ۳ ـ پور زند وسطي ۴ ـ جوزك ۵ ـ چهار باغ ۶ ـ چهل بره ۷ ـ رستان ۸ ـ سنگ كوچك ۹ ـ سيارك ۱۰ ـ سياه پله ۱۱ ـ علائين ۱۲ ـ كلان ۱۳ ـ كهوزاره ۱۴ ـ لواسان بزرگ ۱۵ ـ مزرعه دهن سنگ لار ۱۶ ـ مزرعه شاه نشين ۱۷ ـ مزرعه گل سرداب ۱۸ ـ نيك نام ده ۱۹ ـ سد لتيان و تأسيسات آن
۲ـ دهستان لواسان كوچك
به مركزيت روستاي افجه مشتمل بر ۱۷ روستا، مزرعه و مكان به شرح زير:۱ ـ افجه ۲ ـ الون ۳ ـ انباج ۴ ـ باغ دهقان ۵ ـ برگ جهان ۶ ـ بوجان ۷ ـ پشت لايجانی ۸ ـ راحت آباد ۹ ـ سينك ۱۰ ـ كرديان ۱۱ ـ كندسفلي ۱۲ ـ كند عليا ۱۳ ـ كند كيور ۱۴ ـ مزرعه سادات ۱۵ ـ مزرعه موشاني ۱۶ ـ ناصر آباد ۱۷ ـ هنزك

دوم بخش رودبار قصران
با مركزيت شهر اوشان، فشم، ميگون شامل يك دهستان به شرح زير:
۱ـ دهستان رودبار قصران
به مركزيت روستاي حاجي آباد شامل ۲۲ روستا، مزرعه و مكان به اسامي زير:۱ ـ آب نيك ۲ ـ آهار ۳ ـ امامه بالا ۱۴ ـ امامه محله پائين ۱۵ ـ امين آباد ۶ ـ ايگل ۷ ـ باغ گل ۸ ـ باير ۹ ـ جيرود ۱۰ ـ حاجي آباد ۱۱ ـ دربند سر ۱۲ ـ درود ۱۳ ـ روته ۱۴ ـ رودك ۱۵ ـ زايگان ۱۶ ـ زردبند ۱۷ ـ شمشك بالا ۱۸ ـ شمشك پائين ۱۹ ـ شنستان ۲۰ ـ كلوگان ۲۱ ـ گرمابدر ۲۲ ـ لالان
تبصره ۱ ـ هرگونه روستا، مزرعه و مكان كه قبلاً در تابعيت اين شهرستان بوده و در فهرست نقاط واقع در دهستانهاي تابعه و كروكي هاي مربوطه منظور نشده مادامي كه دهستان بندي در شهرستانهاي همجوار به اجراء در نيامده همچنان از لحاظ نظام اداري در تابعيت دهستان مربوطه در اين شهرستان باقي خواهد بود.
تبصره ۲ ـ وزارت كشور موظف است امكانات اجرائي اين مصوبه را در مورد دهستانهاي همجوار با شهرستانهاي ديگر در اولين فرصت فراهم نمايد.
تبصره ۳ ـ با تصويب محدوده دهستانهاي واقع در اين شهرستان چنانچه روستا، مزرعه و مكان ديگري بجز فهرست اسامي نقاط مندرج در نقشه كروكي ضميمه و در محدوده آن ملاحظه شود يا در آينده به وجود آيد در حوزه و تابعيت دهستان مربوطه خواهد بود.

تبصره ۴ ـ مرز جنوبي شهرستان شميرانات با شهرستان تهران:از غرب به شرق: اول ـ مسيل پوئينك تا تقاطع جاده سعادت آباددوم ـ جاده سعادت آباد تا تقاطع بزرگراه دكتر پمران (توحيد)سوم ـ محور بزرگراه دكتر چمران (توحيد) به طرف شرق تا منتهي شود به تقاطع وليعصرچهارم ـ محور بزرگراه مدرس تا پل تقاطع بزرگراه مدرس و بزرگراه شهيد صدرپنجم ـ محور بزرگراه شهيد صدر تا تقاطع خيابان پاسداران (قسمتي كه تاكنون اجراء شده) و سپس ادامه همين بزرگراه تا تقاطع جاده تهران پارس لشكرك ششم ـ جاده لشكرك به طرف شمال تا گردنه قوچك هفتم ـ خط الراس ارتفاع هزار دره و كوه بندك و كوه جاجرود.

[امضاء]نخست وزير ـ ميرحسين موسوي

 نقل از روزنامه رسمي شماره۱۹۷۰۹ مورخ ۱۳۹۱/۸/۹

شماره۱۵۴۰۵۳/ت۴۶۹۹۸ک ۱۳۹۱/۸/۶

تصويـب نامه در خصـوص تقسـيمات كـشوري در استانهاي سمنان و تهران

وزارت كشور
وزيـران عضو كمـيسيون سياسي و دفـاعي در جلسه مورخ۱۳۹۱/۶/۲۹ بنا به پيشنهادهاي شماره ۱۷۴۷۴۸/۴۲/۴/۱ مورخ ۱۳۸۹/۱۲/۸، شماره ۵۱۶۴۰/۴۲/۴/۱ مورخ ۱۳۹۰/۴/۸ و شماره ۱۳۶۶۸/۴۲/۴/۱ مورخ ۱۳۹۰/۹/۷ وزارت كشور و به استناد ماده (۱۳) قانون تعاريف و ضوابط تقسيمات كشوري ـ مصوب ۱۳۶۲ ـ و با رعايت جزء (د) بند (۱) تصويب نامه شماره ۱۵۸۸۰۲/ت۳۸۸۵۴ هـ مورخ ۱۳۸۶/۱۰/۱ تصويب نمودند:
الف ـ شهرك صنـعتي علي آباد مطابق نقشه ۲۵۰۰۰۰/۱ پيوست كه تأييد شده به مهر دفتر هيئت دولت» مي باشد از بخش ايوانكي شهرستان گرمسار استان سمنان منتزع و به بخش شريف آباد شهرستان پاكدشت استان تهران الحاق مي گردد.
ب ـ خط مرزي بين استان هاي تهران و سمنان مطابق نقشه ۲۵۰۰۰۰/۱ پيوست كه تأييد شده به مهر دفتر هيئت دولت» مي باشد، تعيين مي گردد.
ج ـ روستاها، مزارع و مكانهاي سفيدستان، شمشك بالا، شمشك پايين، دربندسر، درود و جيرود از توابع دهستان رودبار قصران بخش رودبار قصران شهرستان شميرانات با يكديگر ادغام و به عنوان شهر شمشك شناخته مي شود.
د ـ نام شهر نصيرآباد از توابع بخش مركزي شهرستان رباط كريم در استان تهران به نام نصيرشهر تغيير مي يابد.
اين تصويب نامه در تاريـخ ۱۳۹۱/۸/۲به تأييد مقام محترم رياست جمهوري رسيده است.
معاون اول رئيس ‎جمهور ـ محمدرضا رحيمي

معرفي شهرستان شميرانات

تاریخچه:

از نظر تاریخی سابقه منطقه شمیران (قصران) به قبل از اسلام بر می گردد. قصران که ناحیه ای بزرگ و کوهستانی است در شمال جلگه ری قرار دارد. درتاریخ پیش از اسلام، نام کوهستان ری که همین ناحیه قصران می باشد در تورات ذکر شده است. در دوره اسلامی بخصوص پس از قرن دوم، قصران از رستاق های (بخش های) مهم ری محسوب می شده و نامش در منابع بسیاری به چشم می خورد.

شهرستان شمیرانات در سال ۱۳۳۶ تاسیس گردیده  در سال۱۳۵۵ بنا به تصمیم دولت وقت استان مرکزی به مرکزیت تهران منحل و ری و شمیرانات در تهران ادغام گردیده مجددا” همزمان با تشکیل استان تهران بار دیگر شهرستان شمیرانات به استناد مصوبه شماره۸۷۱۸/ت/۵۶۵  مورخ ۲۷/۵/۱۳۶۶ هیئت محترم وزیران متشکل از دو بخش (رودبارقصران و لواسانات) و سه شهر (تجریش ، لواسان ، اوشان فشم میگون ) و منطقه یک و یخش هایی از مناطق ۲ و ۴ تاسیس و در سال ۱۳۹۱ شهر شمشک به عنوان چهارمین شهر  شهرستان با ادغام شش روستا  در بخش رودبارقصران  ایجاد گردید .

موقعیت جغرافیایی، تقسیمات کشوری و ویژگی های جمعیتی شهرستان شمیرانات

الف: موقعیت جغرافیایی

شهرستان شمیرانات در نقطه شمالی استان تهران قرار گرفته است. ارتفاع از سطح دریا در بالاترین نقطه (توچال) ۳۹۷۵ متر می باشد. این شهرستان از شمال به استان مازندران، از جنوب به شهرستان تهران، از شرق به شهرستان های دماوند و پردیس و از غرب به استان البرز محدود می گردد. این شهرستان به دوبخش عمده تقسیم می شود:

۱-    ناحیه ای که در دامنه های جنوبی البرز مرکزی قرار دارد و امروزه متصل به شهر تهران بوده و در محدوده شهرداری های منطقه ۱ و بخش هایی از منطقه ۲ تهران واقع شده و جزئی از مناطقی است که متون تاریخی آن را رودبار قصران خارج (تجریش) می نامیدند.

۲-    مناطق و نواحی که در لابلای دره ها، کوه ها و قلل البرز مرکزی و در شمال و شمال شرقی قله توچال و جنوبی ترین رشته کوه البرز مرکزی که از غرب به شرق ارتفاعش کاسته شده و نواحی دشت را از مناطق کوهستانی جدا می نماید و در متون تاریخی رودبار قصران داخل نامیده شده، قرار گرفته است.

ب: شرایط آب و هوایی

این شهرستان به دلیل واقع شدن در منطقه کوهستانی شمال استان تهران و نیز ارتفاعات البرز دارای آب و هوای نیمه مرطوب و مرطوب با زمستان های طولانی و سرد می باشد به طوریکه متوسط درجه حرارت در سردترین ماه سال، تا پایین تر از منفی ۱۵ درجه سانتی گراد می رسد. این شهرستان دارای شش اقلیم آب و هوایی متفاوت می باشد: اقلیم نیمه خشک سرد- مدیترانه ای سرد- نیمه مرطوب سرد- کوهستانی و مرطوب- کوهستانی بسیار مرطوب نوع الف- فراسرد کوهستانی بسیار مرطوب.

ج: ویژگی های جمعیتی

شهرستان شمیرانات با مساحت حدود ۱۱۸۸ کیلومتر مربع  و اشغال  ۷/۸ درصداز مساحت استان تهران ، در بین ۱۶ شهرستان استان مقام ششم را از نظر مساحت دارا می باشد. جمعیت شهرستان بر حسب سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵برابر ۶۰۰۶۱۹ نفر است که از این تعداد  ۵۵۳۳۴۰ نفر جمعیت شهر تجریش و ۴۷۲۵۹ نفر جمعیت دو بخش تابعه شهرستان می باشد.

د: تقسیمات کشوری

الف- بخش رودبارقصران : سرزمینی با کوه های بلند و دره های ژرف که واژه قصران ( معرب کهسران یا کوهسران) بری آن اسمی با مسماست. این بخش از یک دهستان به مرکزیت حاجی آباد ، سه شهر و ۱۶روستا تشکیل گردیده است.

۱ – شهر تجریش : شامل منطقه یک و بخشی از منطقه دو شهرداری تهران مساحت تقریبی ۶۰ کیلومترمربع ، این شهر در دامنه رشته کوه توچال گسترش یافته است و ساختمان های جدید آن در قصبه معروف و قدیمی تجریش احداث شده  و به تقریب تمام آبادی ها ، مزرعه ها ، باغ ها، قنات ها، چشمه های آن ( که درباره آن خصوصا” درکتاب ها بعد از دوره صفویه زیادنوشته شده ) را از بین برده است.

علاوه بر فرمانداری بیشتر ادارات دولتی این شهرستان در شهر تجریش قرار گرفته اند. و تعداد قابل توجهی از اداره ها و نهادها، سازمانه های کشوری، سفارتخانه ها، دانشگاه ها ، کاخ های قدیمی ، امامزاده ها و خانه ها ی رجال قدیم و جدید، تجار ، کارخانه داران، ثروتمندان و برج های بسیاری با تراکم زیاد نیز در این شهر جای دارند . اما درآمد این شهر هیچ نقشی در دو بخش این شهرستان (رودبارقصران و لواسانات) ندارد. دو بخشی که بهترین های فراوانی را، چه پیدا و چه نهان ، در خود دارند و می توانند به دو قطب بزرگ جهانگردی و گردشگری تبدیل شوند . و در چهار فصل سال برای منطقه میلیون ها دلار ارزآوری داشته باشد.

۲-شهر اوشان،فشم ، میگون که با مساحت تقریبی ۶۰ کیلومترمربع در سال ۱۳۴۷ به صورت شهر درآمد ، در دل کوهستان رودبارقصران دریک دره طویل جای گرفته که خود از سه محل متمایز با نامه های اوشان، فشم، میگون با محله های متعدد و بافت های ویژه شکل گرفته است. 

۳- شهر شمشک  با تجمیع شش روستای شمشک بالا ، شمشک پایین ، جیرود، دورود، سفیدستان ودربندسر  از دی ماه سال ۱۳۹۱ به صورت شهر در آمده و در ارتفاعات رشته کوه البرز جای گرفته است.

ب- بخش لواسـانـات : سرزمینی کوهستانی با دره های فراخ و دشت های نیمه هموار و با نام با مسمای باستانی “تیغه برآمدگاه خورشید “. این بخش از دو دهستان تشکیل شده است:

۱-    دهستان لواسان بزرگ با مرکزیت روستای آباد و معروف قدیمی “لواسان بزرگ” و ۱۰ روستای دیگر.

۲-    دهستان لواسان کوچک به مرکزیت روستای آباد و مشهور قدیمی “افجه” و ۱۲ روستای دیگرکه در گذشته سال های سال مرکز تمامی سرزمین لواسان و رودبارقصران با ۴۵ روستا و آبادی بوده است.

شهر لواسان : شهری جدید با مساحت حدود  ۵۰ کیلومتر مربع که در سال ۱۳۴۹ به صورت شهر درآمد و در دشت نیمه هموار گلندوک ( که از رسوب های جاجرود و رودخانه های کند و افجه پدید آمده است .) در حال رشد سریع است ؛ و روستاها و باغ ها و مزارع وسیع سراسر جنوب دهستان لواسان کوچک را در برگرفته است . این توسعه در آغاز از آبادی  قدیمی گلندوک ( گل هم دو رودک) شروع شد و سپس به آبادی های شرق و غرب نیز سرایت کرد. ( در شرق آبادی های نجارکلا، قاضی آباد ، ناران، تیمورآباد، سبوبزرگ و سبو کوچک، در غرب جائیج، شورکاب، احمدآباد، دکترکشفیان، استلک [اصطلک]، توک زرعه [ترک مزرعه ]، نوشانی، لشگرک و همچنین درجنوب و جنوب شرقی با دست انداختن به آبادی قدیمی کلاک و محو اثرهای باستانی و تپه سیدپیاز [صدق پیاز] و عبور از پشته ها و مسیل ها، خود را به لبه دریاچه سدلتیان که نامش را از آبادی غرق شده درکف خود گرفته ، می رساند).

*(نقل از پورتال استانداری تهران- فرمانداری شمیرانات)