تعاريف:

ماده 1ـ تعاريف:

1ـ قانون: قانون نظام صنفي.

2ـ کميسيون: کميسيون نظارت شهرستان.

3ـ اتاق: اتاق اصناف شهرستان.

4ـ اتحاديه: اتحاديه صنفي.

5ـ هيأت مديره: هيأت مديره اتحاديه.

6ـ بازرس: بازرس اتحاديه.

7ـ داوطلبان: داوطلبان عضويت در هيأت مديره و بازرسان.

8ـ انتخابات: انتخابات هيأت مديره و بازرسان اتحاديه.

9ـ هيأت اجرايي:  هيأت اجرايي برگزاري انتخابات.

10ـ سامانه: سامانه برگزاري انتخابات تشکل‌هاي صنفي به نشاني election.iranianasnaf.ir

شرايط انتخاب‌کنندگان

ماده 2ـ داشتن پروانه کسب دائم يا موقت (با رعايت تبصره 2 ماده 5 قانون)

تبصره ـ هر فرد صنفي در انتخابات داراي يک حق رأي مي‌باشد، حتي در صورت داشتن بيش از يک پروانه کسب در همان صنف.

شرايط انتخاب‌شوندگان

ماده 3ـ شرايط داوطلبان عبارت است از:

1ـ تابعيت جمهوري اسلامي ايران (برابر شناسنامه).

2ـ اعتقاد و التزام عملي به نظام جمهوري اسلامي ايران (استعلام از وزارت اطلاعات).

3ـ نداشتن سوء پيشينه کيفري مؤثر (استعلام از مراجع ذي‌صلاح قضايي).

4ـ عدم ممنوعيت تصرف در اموال، مانند حجر، ورشکستگي و افلاس (استعلام از مراجع ذيصلاح قضايي).

5ـ عدم اعتياد به مواد مخدر (استعلام از نيروي انتظامي).

6ـ عدم اشتهار به فساد (استعلام از نيروي انتظامي).

7ـ داشتن حداقل مدرک تحصيلي ديپلم براي افراد فاقد سابقه عضويت در هيأت مديره، (برابر مدرک تحصيلي يا گواهي معتبر از اداره آموزش و پرورش).

8ـ حداکثر سن در زمان ثبت نام هفتاد و پنج سال (برابر شناسنامه).

9ـ داشتن پروانه کسب معتبر دائم (استعلام از اتاق).

تبصره ــ پروانه کسب معتبر، مجوزي است که تاريخ اعتبار آن منقضي نگرديده، صاحب آن تغيير شغل نداده و واحد صنفي خود را به غير واگذار نکرده باشد، واحد صنفي فعال و مکان آن تغيير نيافته باشد.

10ـ داشتن وثاقت و امانت (اصل بر صلاحيت است مگر وجود مدرک مستندي مبني بر فقدان وثاقت و امانت نظير آراء قطعي مراجع قضايي و يا مصوبه کميسيون نظارت مبني بر تخلف مالي).

هيأت اجرايي برگزاري انتخابات

ماده 4ـ به منظور برگزاري انتخابات، هيأت اجرايي زيرنظر رييس کميسيون و با ترکيب نمايندگان دستگاه‌هاي زير تشکيل و تصميمات آن با اکثريت آراء معتبر مي‌باشد:

1ـ سازمان يا اداره صنعت، معدن و تجارت. (به عنوان رييس).

2ـ يکي از اعضاي هيأت رييسه اتاق به انتخاب هيأت رييسه، مشروط بر اينکه فرد  مذکور داوطلب عضويت در هيأت مديره نباشد.

3ـ استانداري در مرکز استان و فرمانداري در ساير شهرستان‌ها.

ماده 5ـ محل استقرار هيأت اجرايي در سازمان يا اداره صنعت، معدن و تجارت و محل اخذ رأي توسط هيأت اجرايي با همکاري اتحاديه مربوط تعيين مي‌گردد. مراحل انتخابات بشرح اين آيين‌نامه بصورت الکترونيکي صورت مي‌پذيرد همچنين در صورت گستردگي و شرايط جغرافيايي شهرستان، هيأت اجرايي مي‌تواند نسبت به افزايش محل اخذ رأي و تعيين اعضاي متناظر دستگاه‌هاي ذيربط اقدام نمايد. ناظران فوق‌الذکر تحت مديريت هيأت اجرايي کليه وظايف آن را در شعب فرعي برعهده خواهند داشت.

ماده 6ـ کميسيون موظف است شش ماه قبل ازپايان عمرقانوني هر اتحاديه، دستور برگزاري انتخابات آن اتحاديه را به هيأت اجرايي صادر نموده تا انتخابات در مهلت مذکور برگزار گردد. هيأت اجرايي موظف است پس از صدور دستور انجام انتخابات، نسبت به فراخوان ثبت نام (حاوي زمان، نشاني سامانه و شرايط داوطلبان) اقدام و از داوطلبان دعوت نمايد تا جهت ثبت‌نام حداقل به مدت پانزده روز اقدام نمايند.

تبصره1ـ  فراخوان ثبت‌نام به يکي از دو روش ذيل مجاز است:

الف ـ انتشار آگهي در روزنامه محلي و ارسال پيامک براي کليه اعضاء .

ب ـ ابلاغ آگهي به کليه اعضاء اتحاديه و اخذ امضاء آنها.

تبصره 2ـ داوطلبان حائز شرايط مکلفند با مراجعه به نشاني سامانه نسبت به تکميل پرسشنامه و بارگذاري تصاوير شناسنامه، کارت‌ملي، مدرک تحصيلي و عکس پرسنلي خود جهت ثبت‌نام اقدام نمايند. هيأت اجرايي موظف است امکان ثبت‌نام داوطلبان در سامانه را در محل هيأت اجرايي نيز فراهم نمايد.

تبصره3 ـ از زمان لازم‌الاجرا شدن قانون (8/8/1392)، عضويت افراد در هيأت مديره بيش از دو دوره متوالي و يا چهار دوره متناوب ممنوع مي‌باشد.

تبصره 4- افراد زير نمي‌توانند در اولين دوره انتخابات بعدي هيأت مديره داوطلب شوند:

1ـ اعضاي معزول هيأت مديره.

2ـ اعضاي هيأت مديره يا داوطلباني که استعفاء و يا انصراف آنان به تشخيص کميسيون موجب اخلال در برگزاري انتخابات شده است.

تبصره 5 ـ افراد موضوع تبصره 6 ماده 22 قانون در صورتي مي‌توانند داوطلب شوند که قبل از ثبت‌نام از سمت خود استعفاء نمايند. ارايه مدارک رسمي پذيرش استعفاء آنان پيش از شروع به کار (صدور اعتبارنامه) در هيأت مديره الزامي است.

ماده 7ـ چنانچه تعداد داوطلبان عضويت در هيأت مديره براي اتحاديه‌هاي داراي کمتر از هزار عضو کمتر از ده نفر و در اتحاديه‌هاي بيش از هزار عضو کمتر از 15 نفر و تعداد داوطلبان بازرس کمتر از سه نفر باشد، هيأت اجرايي موظف است مهلت ثبت‌نام را حداکثر براي دو نوبت متوالي و هر نوبت به مدت ده روز تمديد نمايد. پس از پايان مهلت ثبت‌نام، هيأت اجرايي موظف است فهرست داوطلبان را براي بررسي به کميته موضوع ماده 8 اين آيين‌نامه ارسال نمايد.

تبصره ـ[1] چنانچه تعداد داوطلبان ثبت‌نام شده در نوبت آخر کمتر از نصاب مقرر در اين ماده باشد، کميسيون موظف است نسبت به ادغام اتحاديه اقدام نمايد.

تبصره (2)- [2]پذیرش انصراف داوطلبان ثبت نام شده بعد از ارسال فهرست اسامی داوطلبان به کمیته بررسی و تطبیق شرایط، امکان پذیر نمی باشد.

کميته بررسي و تطبيق شرايط داوطلبان

ماده 8 ـ  به منظور بررسي و تطبيق شرايط داوطلبان، کميته‌اي با ترکيب نمايندگان‌دستگاه‌هاي زير تشکيل و تصميمات آن با اکثريت آراء صورت مي‌گيرد:

1ـ وزارت صنعت، معدن و تجارت (به عنوان رييس).

2ـ سازمان تعزيرات حکومتي.

3ـ نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران.

4ـ دو نفر از اعضاي هيأت رييسه اتاق (به انتخاب اجلاس عمومي اتاق، مشروط بر اينکه خود نامزد انتخابات نباشند).

تبصره 1ـ وظيفه اين کميته تطبيق شرايط مندرج در ماده 3 اين آيين‌نامه وحصول اطمينان از صحت موارد مذکور از طريق رويت اسناد مثبته و بررسي مدارک و شواهد است. مسئوليت مکاتبات کميته و هماهنگي‌هاي لازم بر عهده رييس آن است.

تبصره 2ـ مسئوليت ايجاد وحدت رويه در بررسي و تطبيق شرايط داوطلبان در سراسر کشور با هدف اجراي صحيح قانون و رعايت حقوق قانوني داوطلبان، بر عهده نماينده وزير صنعت، معدن و تجارت است. روساي کميسيون‌ها نيز موظفند در انجام اين مهم با وي همکاري نمايند.

تبصره 3ـ  انتصاب اعضاء هيأت اجرايي در کميته بررسي و تطبيق شرايط داوطلبان ممنوع است.

ماده9ـ کميته بررسي و تطبيق شرايط داوطلبان موظف است پس از دريافت فهرست داوطلبان، حداکثر ظرف يک ماه شرايط آنها را برابر بندهاي مقرر در ماده 3 اين آيين‌نامه از مراجع ذي‌ربط استعلام و اعلام نظر نمايد و مراجع مذکور موظفند حداکثر ظرف مدت پانزده روز از تاريخ دريافت استعلام، نظر قطعي و نهايي خود را اعلام نمايند. عدم اعلام نظر در مهلت‌هاي مذکور به منزله تأييد است.

تبصره1ـ انجام استعلام از مراجع مقرر در ماده 3 اين آيين‌نامه درحدود وظايف قانوني آنها و شرايط مرتبط بوده و کميته بايد از ترتيب اثر دادن به اظهارنظرهاي مبهم (از قبيل به مصلحت نمي‌باشد، موافقت موقت، مشروط، يکساله و جايز نيست) خودداري نمايد. بديهي است اين‌گونه  اظهار نظرها در ردصلاحيت داوطلبان تأثيري ندارد.

تبصره 2ـ کميته موظف است دليل يا دلايل مستند رد صلاحيت داوطلب را به اطلاع وي برساند. شخص مذکور مي‌تواند ظرف مدت يک هفته اعتراض خود را به همراه مدارک مثبته به کميته تسليم نمايد. در صورت عدم تأييد، رييس کميته موظف است ظرف پانزده روز اعتراض وي را در کميسيون مطرح نمايد. نظر کميسيون در اين خصوص قطعي و لازم‌الاجرا است.

ماده 10ـ چنانچه تعداد داوطلبان تأييد شده برابر يا بيشتر از تعداد اعضاي اصلي و علي‌البدل هيأت مديره و بازرس اتحاديه باشند، هيأت اجرايي مي‌بايست نسبت به برگزاري انتخابات اقدام نمايد، در غير اينصورت کميسيون مي‌بايست نسبت به ادغام اتحاديه اقدام نمايد.

برگزاري انتخابات

ماده 11ـ هيأت اجرايي پس از دريافت فهرست داوطلبان تأييد شده موظف است نسبت به صدور فراخوان برگزاري انتخابات (حاوي تاريخ، ساعت و محل اخذ رأي، تعداد اعضاي اصلي و علي‌البدل هيأت مديره و بازرس، اسامي داوطلبان حائز شرايط به ترتيب حروف الفبا) اقدام نمايد. فراخوان نبايد کمتر از دو هفته قبل از روز انتخابات باشد.

تبصره ــ  فراخوان انتخابات به يکي از دو روش ذيل مجاز است:

الف- انتشار آگهي در روزنامه کثير‌الانتشار محلي و ارسال پيامک براي کليه اعضاء.

ب – ابلاغ آگهي به کليه اعضاء اتحاديه و اخذ امضاء آنها.

ماده 12ـ ملاک فهرست رأي دهندگان آخرين آمار سامانه الکترونيکي صدور پروانه کسب به نشاني Iranianasnaf.ir است. اتحاديه موظف به بروز رساني اطلاعات خود در سامانه مذکور مي‌باشد.

تبصره‌ـ در صورت درخواست داوطلبان، هيأت اجرايي موظف است فهرست مذکور را جهت انجام تبليغات انتخاباتي، در اختيارآنان قرار دهد.

ماده 13ـ هيأت اجرايي حداکثر ظرف مدت سه روز پس از دريافت فهرست داوطلبان تأييد شده موظف است به منظور آشنايي بيشتر اعضاي اتحاديه با داوطلبان، فهرست اسامي و ميزان تحصيلات آنان را در سامانه منتشر نمايد.

ماده 14ـ دارندگان پروانه کسب مي‌توانند با مراجعه به محل انتخابات و استقرار در محل اخذ رأي، با مشاهده تصوير و نام و نام خانوادگي داوطلبان بر روي صفحه نمايشگر رايانه، افراد مورد نظر خود را انتخاب نمايند.

ماده 15- وظايف هيأت اجرايي در روز برگزاري انتخابات:

1ـ صدور مجوز ورود به محل اخذ رأي براي برگزارکنندگان انتخابات.

2ـ اطمينان از صحت عملکرد تجهيزات رأي‌گيري.

3ـ جلوگيري از ورود افراد غيرصنفي و کارکنان اتحاديه و اتاق به محل اخذ رأي. (موارد استثناء با مجوز رييس هيأت اجرايي مي‌باشد).

4ـ نصب راهنماي مراحل رأي‌گيري الکترونيکي در محل اخذ رأي.

5ـ نمايش صندوق‌هاي خالي ذخيره نسخه‌هاي چاپي تعرفه‌ها، قبل از شروع رأي‌گيري در حضور جمع و تهيه صورتجلسه با امضاي اعضاي هيأت اجرايي در محل اخذ رأي.

6ـ تطبيق رأي‌دهندگان با فهرست اسامي اعضا صنف و اصل يا تصوير پروانه کسب و يا کارت شناسايي معتبر. (بديهي است ضمن اخذ رأي از دارندگان پروانه کسب که اسامي آن‌ها در سامانه ثبت نشده مراتب جهت رسيدگي به تخلف عدم ثبت اطلاعات در سامانه به کميسيون گزارش خواهد شد.)

7ـ اختصاص کارت الکترونيکي رأي‌گيري به هر رأي دهنده جهت استقرار وي در محل اخذ رأي .

8ـ جلوگيري از هرگونه تبليغات انتخاباتي در ساختمان محل اخذ رأي و اخراج افراد متخلف از محل رأي‌گيري.

تبصره ـ درصورتي‌که به تشخيص هيأت اجرايي به دليل تنش، عدم امنيت و يا بروز حوادث غيرمترقبه برگزاري انتخابات غيرممکن باشد، مي‌بايست با تنظيم صورتجلسه‌اي انتخابات را متوقف نموده و حداکثر ظرف بيست روز نسبت به تجديد روز رأي‌گيري اقدام گردد. تأمين امنيت حوزه انتخابات با درخواست هيأت اجرايي بر عهده نيروي انتظامي خواهد بود.

9ـ تمديد ساعت رأي‌گيري براي همان روز در صورت تشخيص هيأت اجرايي با تنظيم صورتجلسه.

10ـ  اعلام نتيجه شمارش آراء مأخوذه توسط رييس هيأت اجرايي پس از پايان مهلت اخذ رأي و تنظيم صورتجلسه نهايي مشتمل بر تعداد آراء مأخوذه هر يک از داوطلبان (داوطلبان در صورت تمايل مي‌توانند در جلسه حضور داشته باشند).

تبصره ــ ناظران مستقر در شعب فرعي موظفند پس از اعلام نتيجه شمارش آراء نسبت به تنظيم صورتجلسه در دو نسخه اقدام و به همراه کليه اوراق و مدارک انتخاباتي به شعبه اصلي منتقل نمايند.

11ـ  ارسال صورتجلسه انتخابات براي کميسيون، اتاق و اتحاديه حداکثر ظرف مدت سه روز پس از پايان شمارش آراء.

نحوه و کيفيت شمارش آراء

ماده 16- نحوه و کيفيت شمارش آراء:

1ـ چنانچه تعداد آراء مأخوذه کمتر از تعداد رأي‌دهندگان باشد نتيجه در صورتجلسه منعکس مي‌شود.

2ـ آراء سفيد، رأي باطل محسوب و جزء آراء مأخوذه در صورتجلسه قيد خواهد شد.

3ـ در صورت تساوي آراء دو يا چند نفر از داوطلبان، انتخاب افراد مورد نياز از بين آن‌ها با توافق ذينفعان در غير اين‌صورت از طريق قرعه‌کشي توسط هيأت اجرايي در حضور آنان انجام مي‌شود.

ماده 17ـ انتخابات در دور اول با حضور حداقل يک سوم اعضاء رسميت مي‌يابد. در صورت نرسيدن به حد نصاب، هيأت اجرايي مکلف است مطابق مفاد ماده (11) اين آيين نامه، نسبت به فراخوان و برگزاري انتخابات نوبت دوم با نصاب يک چهارم حداکثر ظرف مدت بيست روز اقدام نمايد و در صورت عدم دستيابي به حد نصاب مذکور، رأي گيري براي آخرين مرتبه با نصاب يک چهارم تکرار مي‌گردد. در صورت عدم دستيابي به حد نصاب لازم کميسيون موظف است نسبت به ادغام اتحاديه اقدام نمايد.

ماده 18ـ در صورت عدم اعتراض داوطلبان به نحوه برگزاري انتخابات ظرف سه روز کاري پس از انتخابات، هيأت اجرايي موظف است بلافاصله با دعوت کتبي از اعضاي هيأت مديره و بازرس نسبت به تحويل اعتبار نامه‌هاي آنها (با امضاي رييس کميسيون) اقدام نمايد و در صورت درخواست منتخبين با رعايت ماده 23 قانون و تبصره‌هاي ذيل آن تعيين سمت انجام خواهد شد. بديهي است در هيأت مديره‌هاي هفت نفره سمت دو نفر آخر عضو هيأت مديره است.

رسيدگي به شکايات

ماده 19- رسيدگي به شکايات نسبت به نحوه برگزاري انتخابات:

1ـ چنانچه هر يک از داوطلبان نسبت به نحوه برگزاري انتخابات معترض باشند، مي‌توانند ظرف سه روز کاري پس از انتخابات شکايت خود را با ذکر دليل به کميسيون تسليم نمايند.

2ـ رييس کميسيون موظف است ضمن دستور توقف صدور اعتبار نامه منتخبين، موضوع را در اولين جلسه کميسيون که از يکماه تجاوز ننمايد مورد رسيدگي قرار داده و نتيجه را به شاکي ابلاغ نمايد.

3ـ در صورت اعتراض شاکي به رأي کميسيون (ظرف مدت 3 روز پس از ابلاغ)، سازمان يا اداره صنعت، معدن و تجارت موظف است حداکثر مدت سه روز کاري شکايت شاکي را به همراه گردش کار پرونده و مستندات آن به دبير‌خانه هيأت عالي نظارت منعکس نمايد.

4ـ دبير‌خانه هيأت عالي نظارت موظف است شکايت شاکي را ظرف مدت پانزده روز مورد بررسي و کارشناسي قرار داده و در صورت تشخيص کفايت دلايل و مستندات موضوع را جهت تصميم گيري در هيأت عالي نظارت مطرح نمايد. در غيراينصورت شاکي مي‌تواند اعتراض خود را از طريق مراجع صالحه قضايي پيگيري نمايد.

تبصره ـ در صورتي‌که هيأت عالي نظارت اختيارات مندرج در بند‌هاي (الف) ماده(55) قانون را به کميسيون نظارت مرکز استان‌ها واگذار کند، در اين صورت کميسيون مزبور در چارچوب اختيارات تفويضي اقدام مي‌نمايد.

اسقاط شرايط اعضاء هيأت مديره

ماده 20- نحوه رسيدگي به اسقاط شرايط:

1ـ چنانچه هر يک از اعضاء هيأت مديره برابر اعلام کتبي هر يک از مراجع استعلام‌شونده در طول دوران تصدي، مواردي از شرايط مندرج در ماده 3 اين آيين نامه را از دست بدهد، مراتب به رييس کميسيون اعلام مي‌گردد.

2ـ رييس کميسيون مراتب را بطور مستند به فرد ذينفع ابلاغ مي‌نمايد.

3ـ فرد معترض مي‌تواند مدارک مثبته خود را ظرف مدت هفت روز از تاريخ ابلاغ، به کميسيون ارائه نمايد.

4ـ کميسيون مي‌بايست در اولين جلسه خود پس از ملاحظه اسناد و مدارک و استماع دفاعيه وي به موضوع رسيدگي و اتخاذ تصميم نمايد، رأي کميسيون قطعي و لازم‌الاجراء است. در صورت اسقاط شرايط فرد مورد نظر، کميسيون نسبت به جايگزيني علي البدل اقدام مي‌نمايد.

تبصره ـ چنانچه هر يک از اعضاء هيأت مديره حسب ضرورت بخواهند واحد صنفي خود را حداکثر به مدت شش ماه تعطيل کنند، مي‌بايست موافقت کميسيون را اخذ نمايند. در غير اين صورت با رعايت تشريفات مربوطه مشمول اسقاط شرايط خواهند شد.

ساير مقررات

ماده 21ـ در صورت عدم حضور هر يک از اعضاي هيأت اجرايي، عضو حاضر موظف است موضوع را به رييس کميسيون اعلام نمايد تا نسبت به تعيين جايگزين اقدام گردد.

ماده 22ـ پس از اتمام عمر قانوني هيأت مديره و بازرس، هيأت اجرايي موظف است حداکثر ظرف سه روز با حضور اعضاء هيأت مديره و بازرس جديد و قديم نسبت به تحويل اموال اتحاديه اعم از منقول و غير منقول و کليه اسناد و مدارک طي صورتجلسه‌اي به هيأت مديره جديد اقدام نمايد.

ماده 23 ـ افراد صنفي به هيچ وجه نمي‌توانند توامان عضو هيأت مديره دو يا چند اتحاديه باشند.

ماده 24ـ کميسيون موظف است براي انتخاب افراد جايگزين (موضوع تبصره 4 ماده 22 قانون) با حداقل يک‌و‌نيم برابر تعداد افراد مورد نياز و با رعايت مقررات اين آيين‌نامه نسبت به برگزاري انتخابات اقدام نمايد.

ماده 25ـ در صورت عدم تشکيل اتاق در شهرستان‌هاي جديد التأسيس، کميسيون مي‌تواند موقتاً افرادي را از بين معتمدين صنفي به عنوان نماينده اتاق در هيأت اجرايي و کميته تعيين نمايد.

ماده 26ـ در صورت احراز هرگونه قصور يا تقصير اعضاء هيأت اجرايي در ايفاي وظايف محوله مخصوصاً عدم برگزاري به موقع انتخابات که منجر به تضييع حقوق اشخاص گردد، برابر مقررات با افراد خاطي رفتار خواهد شد.

ماده 27ـ دبيرخانه هيأت عالي نظارت بايد نسبت به راه‌اندازي سامانه انتخابات و استانداردسازي تجهيزات رأي‌گيري بطور يکسان در سطح کشور و بر خط نمودن کليه استعلامات موضوع اين آيين‌نامه با همکاري دستگاه‌هاي استعلام شونده اقدام نمايد. تهيه و آماده نمودن تجهيزات رأي‌گيري بر عهده اتاق و اتحاديه‌هاي صنفي است.

ماده 28ـ اين آيين‌نامه در اجراي تبصره 3 ماده 22 و 23 قانون نظام صنفي مصوب 12/6/92 مشتمل بر 28 ماده و 18 تبصره تهيه و در يکصدوچهاردهمين جلسه هيأت عالي نظارت تأييد و در تاريخ 24/4/1396 توسط وزير صنعت، معدن و تجارت مورد تصويب قرار گرفت و از تاريخ تصويب، آيين‌نامه قبلي لغو مي‌گردد.

[1] .به نظر می رسد با الحاق تبصره (2) به این ماده این تبصره باید به تبصره (1) تغییر یابد.

[2] . الحاقی به موجب بخشنامه شماره 171918/60 مورخ 25/06/1398 مرکز اصناف و بازرگانان ایران و دبیرخانه هیأت عالی نظارت.